Gady wyspiarskie w niebezpieczeństwie: 30 procent zagrożonych wyginięciem!

Gady wyspiarskie w niebezpieczeństwie: 30 procent zagrożonych wyginięciem!

Co dzieje się w przyrodzie na naszych wyspach? Pomimo ograniczonej powierzchni wynoszącej zaledwie siedem procent powierzchni ziemi, są one prawdziwym rajem różnorodności biologicznej. Około jedna trzecia z około 12 000 znanych gatunków gadów znalazła tu swój dom. Należą do nich fascynujące stworzenia, takie jak żółw olbrzymi z Galapagos i smok z Komodo. Niestety sytuacja wygląda ponuro: około 30 procent gadów na wyspach jest zagrożonych wyginięciem, czyli znacznie powyżej średniej światowej wynoszącej dwanaście procent. Kleine Zeitung podaje, że tylko około siedem procent badań naukowych prowadzonych od 1960 r. dotyczyło zagrożonych gatunków wyspiarskich, co należy pilnie zmienić.

Co zagraża tym wyjątkowym siedliskom? Większość zagrożeń wynika z działalności człowieka. Ekspansja rolnictwa, wylesianie i zanieczyszczenie ogromnie obciążają ekosystemy wysp. Gatunki inwazyjne, takie jak wprowadzone koty, również mają niszczycielskie skutki. Stanowią one poważne zagrożenie, ponieważ wiele gadów wyspiarskich nie rozwinęło skutecznych mechanizmów obronnych przed drapieżnikami będącymi ssakami. Należy poważnie rozważyć kota, który może zjeść na wyspie ponad 90 jaszczurek rocznie. Wąż szmaragdowy Principe, krytycznie zagrożony gatunek wyspiarski, również wymaga pilnej uwagi, ponieważ istnieje niewiele danych na temat jego stylu życia.

Gatunki inwazyjne i ich zagrożenia

Jakie są zagrożenia związane z gatunkami inwazyjnymi? Według WWF na świecie występuje ponad 37 000 gatunków obcych, z czego ponad 3500 sklasyfikowano jako inwazyjne. Gatunki te mogą zadomowić się na nowym obszarze i tym samym zagrozić rodzimym gatunkom zwierząt i roślin, a także stabilnym ekosystemom. Zwłaszcza w Niemczech zarejestrowano już 1015 gatunków neobioty, które zadomowiły się w przyrodzie. Chociaż nie wszystkie neofity i neozoa są inwazyjne, nadal mogą poważnie zakłócić równowagę w przyrodzie, szczególnie w czasach zmian klimatycznych. WWF ostrzega przed wzmożonym rozprzestrzenianiem się gatunków obcych, czemu sprzyja ocieplenie naszej planety.

Jak ocenia się obecny stan różnorodności biologicznej na wyspach? Naukowcy tacy jak prof. Severin Irl z Uniwersytetu Goethego odkryli, że ponad 50 procent wszystkich zagrożonych gatunków żyje na wyspach. Szokujące jest to, że trzy czwarte wszystkich udokumentowanych wymarłych gatunków zamieszkiwało wyspy. W eseju zamieszczonym w „Global Ecology and Conservation” naukowcy podkreślają dramatyczną sytuację ekosystemów wyspiarskich i konieczność podjęcia działań ochronnych.

Środki na przyszłość

Co należy zrobić, aby dać naszym wyspiarzom szansę na przetrwanie? Naukowcy opowiadają się za sporządzeniem pełnego spisu gatunków występujących na wyspach. Tylko w ten sposób można opracować odpowiednie koncepcje ochrony przyrody. Współpraca pomiędzy instytucjami krajowymi, społecznościami lokalnymi i źródłami pozaakademickimi może mieć ogromne znaczenie. Zaangażowanie lokalnej ludności ma kluczowe znaczenie dla zrównoważenia ochrony przyrody i potrzeb ludzi. Aby zapewnić przetrwanie naszych fascynujących wyspiarskich stworzeń, konieczne są konkretne środki w celu ochrony poważnie zagrożonych gatunków i ich siedlisk. Uni Frankfurt pokazuje, że należy skupić się na zachowaniu tej wyjątkowej różnorodności biologicznej.